Alles wat je moet weten over haken

Vishaken zijn er in veel verschillende vormen en modellen, om over de verschillende maten nog maar te zwijgen. Voor een beginnend visser is dit al gauw erg overweldigend maar ook voor de gevorderde visser kan het een uitdaging zijn om de juiste haak te kopen. Ga je de haak online bestellen dan is het vaak ook nog eens natte vinger werk of de maat wel juist is. Met dit artikel maken we daar voor eens en altijd een einde aan!

Verschillende vormen van de haak

Allereerst wat basisinformatie over de eigenschappen van haken. De vorm van een haak zegt veel over de functionaliteit er van. Wanneer je een haak gaat uitzoeken zijn er een aantal punten waar je op moet letten.

De punten waarop haken van elkaar kunnen verschillen zijn:

• montage; oog of bledje
• haaksteel
• haakbocht
• punt van de haak
• maat

1. De montage

De verbinding tussen haak en de lijn kan op verschillende manieren. Om dit te doen hebben de meeste haken een oog of een bledje. Met name de kleinere, fijnere haken voor bijvoorbeeld de witvisserij hebben bledjes omdat de lijn dit goed toe laat. De montage met een bledje is veel compacter dan met een oogje, vandaar dat dit de voorkeur heeft. Het is echter een stuk lastiger te knopen en bij dikkere lijn vrijwel niet te doen. De grotere haken hebben daarom al gauw een oog, mede omdat er grotere krachten op komen te staan en je met een oog dan wel wat meer zekerheid hebt. Kant-en-klare tuigjes die in de fabriek gemaakt hebben zijn vrijwel altijd voorzien van een montage met een bledje, op zware onderlijnen na.

2. De haaksteel

De steel van een haak zegt veel over de functie van een haak en zijn eigenschappen. Bovendien heeft de haaksteel meerdere functionaliteiten. In theorie dient de haak zo klein mogelijk te zijn zodat deze het minst opvalt. Is de haak echter te klein dan wordt het onthaken erg lastig. Om deze reden hebben kleine haken in verhouding een langere haaksteel dan grote haken om het onthaken wat gemakkelijker te maken. Daarnaast kan een steel ook als functie hebben dat er aas zoals pieren op geschoven kunnen worden. Bij de haken voor het zeevissen die ontworpen zijn voor bijvoorbeeld het visserij op platvis hebben de haken een langere steel zodat je hier zagers en zeepieren op kunt schuiven. De haaksteel is in dat geval vaak voorzien van micro-weerhaakjes zodat deze goed blijven zitten.

3. De bocht van de haak

Net zoals de steel kan de bocht van de haak ook meerde functies hebben. De bocht van de haak is er ook in veel verschillende vormen met verschillende benamingen. Zo zijn er haken op de markt met termen als wide gape, Round Bend, Perfect Bend etc. Deze termen zeggen wat over de vorm van de bocht. De bocht zegt veel over de manier waarop de vis gehaakt zal worden en is daarom een belangrijk aspect om op te letten. Een haak met een grote knik waarbij de punt sterk naar binnen wijst zorgt er voor dat de inhaking makkelijker gaat en bovendien beter blijft zitten omdat de haak dieper in de bek van de vis komt. Maar een haak met zo’n knik is ook lastiger te gebruiken voor fragiel haakaas omdat deze in te scherpere hoek komt te staan. Wanneer je kwetsbaar haakaas gebruikt kun je daarom beter een haak nemen met een egale bocht en scherpe bochten vermijden. Een caster of made loopt bij zo’n scherpe hoek namelijk al gauw leeg. Ook breekbaar haakaas zoals kaas zal sneller breken wanneer je er een haak met een knik in zet. De haken met een mooie egale ronde bocht kom je daarom vooral tegen bij witvishaken die gebruikt worden met levend aas zoals pieren, maden en casters gevist wordt. Maar ook bij het strandvissen op platvis waarbij er zagers en zeepieren gebruikt worden geniet een ronde haakbocht de voorkeur.

Bij andere visserijen waarbij er sterk haakaas of juist helemaal geen haakaas wordt gebruikt kun je juist wel een haak gebruiken met een knik in de bocht. Bij het roofvissen met kunstaas bijvoorbeeld hoeft er geen aas op de haak zelf te zitten en heb je van bovenstaand probleem dus geen last. Ook bij het vissen met boilies zit er geen aas op de haak zelf en kun je dus een haak gebruiken met een sterke knik. De functie van de haak is dan enkel een goede inhaking en hoeft geen haakaas te dragen.

4. De punt van de haak

De haakpunt is ofwel recht ofwel naar binnen gebogen. Een rechte punt haakt sneller en makkelijker, maar een gebogen punt blijft beter zitten. De haakpunt is in de meeste gevallen voorzien van een weerhaakje die voorkomt dat de haak weer los schiet. Het vissen met een haak zonder weerhaakje is wat lastiger en het is dan belangrijk dat er altijd spanning op de lijn blijft staan om te voorkomen dat de haak los raakt. Een weerhaakloze haak onthaakt natuurlijk wel veel makkelijker en brengt bovendien minder schade aan bij de vis. Tegenwoordig zijn er ook haken met een microbarb ofwel een microweerhaak. Hierbij heb je wel wat meer zekerheid dan bij het vissen zonder weerhaak maar het is geen volledige weerhaak. Tenslotte kan de punt van de haak nog gedraaid staan ten opzichte van de haaksteel. Dit wordt een offset haak genoemd en kan het inhaken vergroten. Tenslotte dient de punt natuurlijk vlijmscherp te zijn. Of een haak nog scherp genoeg is kun je eenvoudig zelf testen door de haak met de punt op je nagel te zetten. Wanneer je er makkelijk een kras mee kunt veroorzaken is de punt scherp genoeg. Glijdt de punt echter over je nagel heen zonder te krassen, dan is de haak te bot.

5. De maat

Heb je eenmaal een model haak uitgekozen dan dien je nog de juiste maat te kiezen. De maat van een haak wordt bepaalt door de afstand tussen de haaksteel en de haakpunt en is wat verwarrend geclassificieerd. De kleinste haakmaat is maat 32, maar deze worden vrijwel niet gebruikt. Veel kleiner dan maat 20 kom je in de praktijk niet veel tegen. Hoe lager het getal wordt, hoe groter de haak wordt. Maat 32 is dus het kleinst en 1 het grootst. Maar het stopt niet bij maat 1, het loopt verder door. De maat wordt dan echter in eens aangeduid met /0 er achter en loopt verder van 1/0 tot en met 12/0. De range van haakmaten loopt dus van 32 (kleinste) tot 12/0 (grootste).

Grofweg kun je de onderstaande maten gebruiken voor specifieke visserijen. Let er op dat dit slechts een indicatie is. Vissen blijft persoonlijk; de een vist liever wat fijner de ander wat grover. Bovendien is de benodigde haakmaat ook afhankelijk van de manier waarop je vis en het haakaas dat je gebruikt.

Haakmaten voor witvis en karperachtigen
karperhaken 4 t/m 8
Brasem haakmaat 6-10
Voorn 12-20
Winde 8 t/m 12
Barbeel 6 en 8

Roofvishaken:
Snoek 4 t/m 2/0
Snoekbaars 2 t/m 6
Baars 4 t/m 8
Meerval 2/0 t/m 6/0
Forelhaken 006 t/m 012

Haakmaten voor zeevis
Zeebaars, gul, wijting 1 t/m 3/0
Platvis als schar, bot en schol 1 t/m 8
Geep 4 t/m 8
Makreel 2 t/m 1/0

Haakmaten op ware grootte

Door de grote variatie aan haakmaten, modellen en merken blijft het soms lastig de juiste haakmaat uit te zoeken. Veel vissers letten niet goed op de daadwerkelijke maatvoering en kijken gewoon naar wat hun een geschikte maat lijkt. Bij het online kopen van vishaken kan kan dit een probleem zijn. De afbeelding die je op je scherm ziet komt namelijk niet overeen met de daadwerkelijke grootte. Helaas kunnen we dit zelfs niet eens zo maken omdat de beeldschermen verschillen. Een technisch probleem dus. Wat we wel kunnen maken is een PDF bestand met daarin de meest verkochte haken op ware grootte! En dus hebben we dat gedaan:

Wanneer je dit PDF bestand uitprint krijg je exact te zien hoe groot iedere haakmaat is. Ideaal dus! We hebben de meest verkochte soorten haken in het PDF bestand gezet zodat je deze exact kunt vergelijken. Staat de haak die je wilt gaan kopen er niet tussen? Vergelijk het dan met de haak die er qua vorm het meest op lijkt én bij voorkeur van hetzelfde merk is. Nou verkopen wij voornamelijk haken van het topmerk Gamakatsu dus de kans de haak er tussen zit is groot. Je kunt het Pdf-bestand hier downloaden.

Let er goed op dat wanneer je het bestand print, dat de afdruk instellingen goed staan. Het is belangrijk dat de verhoudingen bij de afdruk niet aangepast wordt. In onderstaande afbeelding zie je op welke instelling je moet letten bij het afdrukken:



Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, dan kun je ons gerust mailen zodat we je een gepast advies kunnen geven.

Lees ook:

Vis slikt haak te diep door

Volg ons ook op